Onze samenleving verandert
Historisch gezien vindt iedere vijftig jaar een wereldwijde clustering plaats van grote innovaties. Deze innovaties zorgen voor een productiviteitsgroei voor een periode van ca. vijfentwintig á dertig jaar en zijn de aanjagers van de opgaande beweging in de economie. Daarna volgt altijd een tijd van neergang. Ruim vierhonderd jaar geleden werd in 1602 de VOC opgericht. Het was destijds het grootste handelsbedrijf ter wereld. Tweehonderd jaar daarna, was het de industriële revolutie die voor een opgang zorgde. Smeedijzer, maakte de aanleg van spoorwegen en de introductie van stoomtreinen mogelijk, later elektriciteit en in het begin van de vorige eeuw de nieuwe transportmiddelen.
We zijn begin deze eeuw, dus sinds 2000 in een typische verzadigingsfase terechtgekomen en in de golf die is gedreven door informatietechnologie. Door deze verzadiging in combinatie met de technologie ontwikkelingen als cloud en Big Data, in combinatie met een sterke bewustwording van klimaat en ecologie, ontstaan samenwerkingen en geïntegreerde dienstverlening op allerlei vlakken. Deze revolutie is net pas begonnen en levert veel kostenbesparingen en nieuwe business mogelijkheden op die slechts zeer beperkt door arbeid zou kunnen worden geëvenaard. De ‘Connected world’. Deze ontwikkeling –ook wel ‘smart society’- heeft een wereldwijde impact op zowel onze sociale als economische maatschappij.
Het is goed mogelijk dat we nu pas in de belangrijkste fase van de ICTinternet revolutie belanden, namelijk de fase waarin bedrijven zich opnieuw uitvinden rondom deze nieuwe ontwikkeling en grote herstructureringen doen om die nieuwe ontwikkeling het hoofd te kunnen bieden. Dit resulteert een totale ommezwaai van de economische pijlers zoals de meesten van ons die kennen, in economische neergang en veel bedreigingen doordat de concurrentie niet meer ‘om de hoek zit’ maar wordt gevormd door bedrijven en ondernemers uit andere marktgebieden en vaak zelfs, andere landen en van twee of meer bestaande producten slimme diensten maken. Een van de belangrijkste gevolgen is de ontwikkeling waarin grote bedrijven herstructureren en een nieuwe beweging ontstaat van kleinere gespecialiseerde bedrijven en samenwerkingsverbanden die het werk overnemen van ineffectieve business units en fluctuerende werkomgevingen van grote en middelgrote ondernemingen.
Een ander effect is de terugtrekkende overheid. Burgers moeten meer voor zichzelf – en voor elkaar – zorgen. Sociaal, maatschappelijk en economisch. Op gemeentelijk niveau loopt de budgetverruiming vaak niet synchroon met de inhoudelijke wijziging van het takenpakket. Gemeenten worden immers geacht effectiever en efficiënter te kunnen handelen in reactie op de zowel sociaal als economisch sterk veranderende maatschappij. Begrippen als ‘eigen kracht’ en ‘integrale aanpak’ worden veel gehoord. Breed onderschreven uitgangspunten die echter nog ver staan van een nieuwe uitvoeringspraktijk. Immers in de kennismaatschappij wordt het steeds belangrijker sneller en breder kennis aan te trekken. De organisatie van publieke voorzieningen zal mede daardoor minder primair gedreven worden door de centrale overheid maar meer bepaald worden door integrale samenwerking met het (lokale) bedrijfsleven en met burgers i via regionale initiatieven.
Hiervoor zal de overheid moeten erkennen dat maatschappelijk initiatief en publiek-private samenwerkingen in de toekomst de uitgangspunten zijn van beleid in plaats van het verlengstuk. Al deze veranderingen bieden tegelijkertijd veel kansen. De steeds sneller veranderende arbeidsmarkt vraagt om snellere aanpassingen van mensen, bedrijven, projecten, co-creatie en (gelegenheids)samenwerkingsverbanden.
In deze enorme economische herstructurering is het voor zelfstandige ondernemers dus van belang om hun kennis, hun vaardigheden en hun krachten te bundelen en samen te werken in het nieuwe tijdperk van de slimme samenleving….
Mick Slaap, Evate